Phạm Anh Duy

Đã là thầy thuốc thì không được dính dáng đến tiền bạc, lợi lộc vô thường.

Vâng, đó chính xác là quan điểm sống của tôi hơn mười năm trước. Bởi lẽ đã là thầy thuốc thì phải lấy niềm vui chữa khỏi bệnh cho bệnh nhân là mục tiêu, là lẽ sống. Quan niệm hành nghề y như là hành đạo, mình làm vì ý nguyện giúp người nên hàng ngàn năm nay các thế hệ y gia luôn truyền dạy không được mang đồng tiền vào chuyện chữa bệnh cứu người.

Từ khi bước chân vào cánh cổng đại học y dược với lời thề Hippocrates của ngành y và những lời giáo huấn của y tổ Hải Thượng Lãn Ông (do tôi học Đông Tây y kết hợp) tôi đã nguyện đem sở học của mình để giúp người, giúp đời. Đối với cậu sinh viên y khoa ngày đó luôn tâm niệm cuộc đời sẽ đi theo nghề y và tự hứa với bản thân không để tiền tài danh vọng ảnh hưởng đến lý tưởng của bản thân, của lời thề thiêng liêng ấy. Và không riêng gì tôi mà hầu hết các bác sĩ  dược sĩ tương lai đều có chung một tâm trạng, chí hướng như vậy. Ai cũng tự hứa với bản thân sẽ dùng những kiến thức mình được học ra cứu giúp cho tất cả mọi người.

Thế nhưng khi ra trường đối mặt với thực tế, với đủ lo toan cơm áo gạo tiền, với đồng lương còi cọc của một học vị bác sĩ, dược sĩ nghe oai đó nhưng lương thì nản lắm, các y bác sĩ chúng ta dường như tạm quên đi những lý tưởng cao đẹp của thời sinh viên để lao vào công cuộc mưu sinh cho bản thân, gia đình trước đã.

Chính vì cuộc sống bo chen đầy khó nhọc, phải “chạy chọt” để được làm không công trong bệnh viện, phải đút lót hàng chục thậm chí hàng trăm triệu để được nhận  vào các vùng đất vàng của nhứng thành phố lớn, nơi mà bệnh nhân đông đúc, tiền lương tiền thưởng, tiền phụ cấp ăn uống, xăng cộ, điện thoại, tiền trực làm dịch vụ, tiền  ABC… rồi một lượng tiền khá lớn của các trình dược viên, công XYZ nào đó. Cộng thêm nước ta bệnh viện thì ít mà bệnh nhân thì quá nhiều nên các bệnh viên không ngớt bệnh nhân, y bác sĩ dần dần trở thành các bộ máy không còn cảm xúc, lạnh tanh với các nỗi niềm của người bệnh (điều này có thể thông cảm được vì thực sự họ bị quả tải, stress với công việc như núi tại các bệnh viện công)

Riết rồi các cậu các cô y sinh với ước nguyện cao đẹp, với lý tưởng hoài bão lớn lao bị dòng xoáy của cuộc đời cuốn vào và không kịp nhận ra cho đến khi có một vấn đề nào đó mới chợt tỉnh ngộ. Duy tôi có nhiều bạn bè đồng nghiệp công tác trong các bệnh viện lớn, sau nhiều năm gặp lại thì tôi thường mang chủ đề lý tưởng ngày xưa ra hỏi thì chỉ nhận được những nụ cười để được thông cảm. Bởi lẽ cuộc sống quá khắc nghiệt dần dần đã giết chết các hoài bão, lý tường ngày còn trẻ dại đó.

Trong dịp đi công tác tại Singapore tôi mới hiểu được nguyên nhân và hướng giải quyết cho vấn đề này. Ở đất nước văn minh và giàu có, chính phủ chi một lượng tiền khá lớn cho các nghiên cứu sinh, các dự án khoa học, các tổ chức nghiên cứu các công trình đóng góp cho xã hội. Các y bác sĩ trong phòng nghiên cứu không bao giờ bị chuyện lo toan cơm áo gạo tiền  ảnh hưởng đến tâm trí họ cả, họ cần gì, muốn gì đều được chính phủ tài trợ tất, miễn sao các kết quả nghiên cứu đóng góp được cho xã hội thực sự chứ không phải là những nghiên cứu mang tính hàn lâm học sĩ trên giấy vở cất trong ngăn kéo tủ.

Người xưa nói “Có thực mới vực được đạo” rất đúng, những người bạn của tôi ngày xưa nếu không bị chi phối bởi cái ăn cái mặc cho gia đình thì chắc chắn họ sẽ cống hiến nhiều hơn nữa. Nói đâu xa ngay chính bản thân tôi cũng mất hơn 5 năm để lo toan cho bản thân và gia đình, khi kinh tế ổn định rồi thì tôi mới có thể đào sâu vô nghiên cứu các loại thuốc hiệu quả cho bệnh nhân. Chính vì thế muốn phát triển ngành y hay các lĩnh vực khác trong xã hội thì chính phủ cần cân nhắc thêm về các khoản lương chính thức cho các nhà nghiên cứu đủ sống để không còn chạy tới chạy lui mà toàn tâm toàn ý vô đề tài, sự nghiệp của họ chứ cứ cái đà này thì bao tâm huyết hoài bão của các thế hệ y bác sĩ sẽ hao mòn theo năm tháng.

9/8/2015

Phạm Anh Duy – thầy lang băm cỏ làm thuốc.

Thông thường người ta thường mặc định rằng việc thực hành thiền là của các nhà tu, của Phật tử hoặc các bậc cao nhân ẩn tích trong núi luyện phép luyện đạo… Nhưng sự thật rằng Thiền không phải riêng của Phật giáo hay một tôn giáo nào mà Thiền là một môn tập luyện cho trí não và tâm hồn của toàn nhân loại.

Nếu đọc kĩ lịch sử Phật giáo thì ta sẽ nhận ra rằng Thiền được đức Phật Thích Ca áp dụng sau khi trải qua 6 năm khổ hạnh hành xác, ngài đã ngồi thiền dưới gốc cây bồ đề trong 49 ngày và đạt được chánh quả. Trước đó thì phương pháp thiền đã được lưu truyền rộng rãi trong các môn phái tại Ấn Độ nhưng vì chỉ có đức Phật mới là người thực hành thiền đạt được chứng quả cao nhất lúc bấy giờ.

Rồi ngoài Ấn Độ có đức Phật Thích Ca thì còn có Lão Tử của Trung Hoa cũng đắc đạo và mô tả gián tiếp phương pháp Thiền trong tập sách Đạo Đức Kinh huyền diệu mà trước khi đi quy ẩn ngài đã để lại cho đời. Ngay cả phương tây thời trước cũng đã xuất hiện các bậc thánh nhân hướng dẫn phương pháp thiền để đi sâu vào tâm thức con người phát triển trí tuệ của nhân loại thời đó.

Không rõ phương pháp Thiền có từ thời nào do ai truyền đạt nhưng rõ ràng Thiền không phải là phương pháp TU mà đơn giản là phương pháp LUYỆN TÂM TRÍ được các nhà tu đạo áp dụng trong quá trình tu tập của mình.

TU có nghĩa là sử, tu sửa tâm tánh của mình để dung hòa với đạo của trời đất, từ đó hướng tới các giá trị CHÂN – THIỆN – MỸ mà nhân loại qua bao thế hệ luôn hướng tới.

còn THIỀN chính là LUYỆN TÂM TRÍ sao cho không còn những suy nghĩ tạp nham, đưa trí não về trạng thái ban đầu của nó là không còn suy nghĩa gì hết, là VÔ NIỆM, là tính KHÔNG của Tâm kinh “Sắc tức thị Không – Không tức thị Sắc, Thọ – Tưởng – Hành – Thức diệc phục như thị”.

Chính vì phương pháp thiền được các nhà tu áp dụng qua bao thế hệ hàng ngàn năm nay nên mọi người cứ tương đồng rằng Thiền là một môn Tu luyện của các vị tăng ni, đạo sĩ…

Vì thế mà nói đến việc thực hành Thiền cho đời sống hàng ngày, tập luyện cho Tâm trí thì nhiều người lại bào chữa rằng tôi đâu phải đi tu, tôi không theo tôn giáo, tôi không muốn trở thành Phật, thành Thánh…

THIỀN LÀ MỘT PHƯƠNG PHÁP TẬP LUYỆN CHO TÂM TRÍ, VỚI CUỘC SỐNG NHIỀU ÁP LỰC VÀ LO TOAN HIỆN NAY CHÚNG TA CẦN THỰC THÀNH THIỀN ĐỂ TÂM AN LÀNH, TRÍ ĐƯỢC SÁNG SUỐT.

Lợi ích của việc thực hành thiền mỗi ngày là tạo điều kiện cho trí não nghỉ ngơi sau nhiều giờ làm việc căng thẳng, trí não chúng ta là cơ quan quan trọng nhất trong cơ thể ấy vậy mà chúng ta lại bạc đãi nó, vắt kiệt nó mỗi ngày không một chút thương xót, chúng ta bắt nó làm việc 16- 18 tiếng mỗi ngày rồi khi lên giường ngủ cũng còn không cho nó nghỉ ngơi vì những suy nghĩ lo toan cho ngày mai…

Ngoài ra việc thực hành Thiền còn giúp Tâm chúng ta được tĩnh lặng, chúng ta có thời gian và không gian để quan sát được cái Tâm chúng ta có Tham – Sân – Si, có mưu tính lợi lộc, có hơn thua, ganh ghét, đua đòi, bon chen với đời hay không.

Khi Tâm được tĩnh lặng, lúc đó sự nhận thức sáng suốt sẽ xuất hiện, sự nhận thức này không đến từ Trí não, nó đến từ sự hiện diện của chiều không gian vô thức, của Phật tánh, của Thượng đế, của Chúa … bên trong chúng ta. Chính sự nhận thức sáng suốt này mới giúp chúng ta nhận ra chúng ta đang sa đà vào công danh lợi lộc hão huyền, của toan tính vụ lợi, của lòng tham, lòng ham muốn quá đà đi ngược với đạo đức luân thường xã hội… nếu tiến xa hơn nữa chúng ta sẽ cảm nhận được sự an lạc, hạnh phúc, niềm vui viên mãn của chân ngã sáng suốt. Phạm trù này thuộc một đẳng cấp khác nên trong bài viết khác Duy tôi sẽ chia sẻ kinh nghiệm này sau.

Còn trong bài viết này tôi chỉ muốn nhấn mạnh một điều rằng THIỀN LÀ MỘT PHƯƠNG PHÁP TUYỆT DIỆU CHO TÂM TRÍ VÀ SỨC KHỎE CHÚNG TA. Chúng ta cần xem xét và tập luyện Thiền mỗi ngày nếu muốn cuộc sống được cân bằng và tận hưởng niềm vui đúng nghĩa của cuộc sống, niềm vui được sống chứ không phải tồn tại, niềm vui đến từ sự thanh thản trong tâm hồn chức không đến từ vật chất công danh bên ngoài.

Phạm Anh Duy

Nhân có duyên đi cùng một nhóm doanh nhân trẻ về miệt biên giới Tây Ninh làm từ thiện cho bà con vùng sâu vùng xa có thêm mấy kí gạo, vào gói mì và dăm ít tiền để sống tiếp qua ngày. Sau gần một ngày vượt nhiều cây số cũng đến được xã An Cơ, một trong hai xã nghèo nhất tỉnh Tây Ninh thì thật bất ngờ khi thấy đoàn xe chở các nghệ sĩ cũng lặn lội đến để chung sức góp vui cho bà con nơi đây. Các nghệ sĩ thật giàu lòng nhân ái.

Đối với tôi chuyện làm từ thiện là một chuyện tốt đáng phải làm ở đời. Nhưng thiết nghĩ tại sao người Việt ta lại đi làm từ thiện nhiều vậy. Càng nghĩ thì càng lòi ra nhiều thứ phía sau đáng phải suy ngẫm.

Thứ nhất, khi đi làm từ thiện thì các mạnh thường quân luôn có một mục đích nào đó. Vâng, không ai làm gì mà không có mục đích, làm từ thiện cũng vậy. Nếu chỉ đơn giản mục đích là giúp đỡ bà con nghèo qua hoàn cảnh khó khăn thì chẳng có gì đáng nói. Thấy vậy mà không phải vậy.

Có người đi làm từ thiện vì có được tấm giấy khen để treo trong nhà, có được các hình ảnh tư liệu để chứng minh cho mọi người thấy mình cũng cao cả không thua ai. Duy tôi xếp nhóm người này vào nhóm háo danh, muốn được người khác tôn vinh, khen ngợi.

Cũng chẳng có gì đáng trách vì xét cho cùng chứng háo danh đó cũng nằm trong một trong những nhu cầu của con người, mà theo Maslow nó là nhu cầu cao cấp nhất của người phàm, mà hễ là người phàm thì ai mà không ham danh ham lợi.

Nhóm thứ 2 đi làm từ thiện với mục đích cầu xin được trời phật phù hộ cho các dự án lớn sắp tơi, hoặc là giảm cho bớt các tội lỗi tày đình mà mình “lỡ dại” làm rồi. Nhóm này thường tung tiền trăm triệu, tiều tỷ để làm từ thiện mà với con mắt thán phục của người ngoài không nhận ra được.

Vâng, Duy tôi xin lỗi vì vẫn có những nhà mạnh thường quân sẵn sàng dành cả gia tài kết sù của mình, cả đời đi làm từ thiện làm lẽ sống. Nhưng, ngoài ra vẫn có con người tay đã nhuốm chàm, làm nhiều tội ác, hối lộ tham nhũng… nên muốn dùng những đồng tiền dơ kiếm được đó bố thí, từ thiện cho kẻ khác để giảm bớt tội nghiệp cho mình.

Nhóm này kể ra cũng còn thông cảm được, dầu sao thì cuộc đời đưa đẩy, hoàn cảnh éo le họ “mới phải” làm vậy, có thể thông cảm cho họ.

Nhưng trong những lần làm từ thiện Duy tôi phát hiện được một nhóm người mà không biết dùng lời nào để diễn tả và lên án cho được. Dẫu biết rằng trong cuộc sống có sáng có tối, có thiện có gian nhưng tôi không thể nào ngờ nỗi có một số con người mượn danh đi làm từ thiện, lấy các hoàn cảnh thương tâm, những hình ảnh rớt nước mắt để mà xin từ thiện từ những nhà hảo tâm rồi đi rút tỉa ăn chặn chăn bớt, ăn “ngập mặt” gần hết số tiền cứu trợ cho những bệnh nhân, những hoàn cảnh cơ nhỡ, người nghèo đói rách. Nhận được tiền triệu chỉ xì ra vài chục vài trăm bố thí lại và để chứng minh ta đây là dốc hết lòng hết dạ mang tiền của công cán của các nhà hảo tâm tốt bụng nhưng nhẹ dạ rằng tôi đây đã đi giúp đỡ rồi đó.

Vâng thật đáng buồn rằng hiện nay hiện trạng này đã nhiều lên và trở thành một cái nghề kiếm cơm, một vùng đất vàng cho nhiều con người ngại lao động, lười biếng nhắm vào để trục lợi.

Bản thân tôi cũng nhẹ dạ cả tin vài lần bị dụ nên cũng có chút ấm ức nên nhân buổi từ thiện hôm nay nó toạc ra cho hết ức chế với những hạng người đó thôi. Còn những bạn doanh nhân trẻ, những người nghệ sĩ hôm nay đã không ngại xa xôi hẻo lánh đi làm từ thiện ngày hôm nay thật đáng quý và khâm phục. Hy vọng sẽ có thêm nhiều doanh nhân trẻ thành công trên bước đường kinh doanh để có nhiều tài chánh chung tay giúp đỡ cho bà con hơn nữa.